نحوه برخورد با تارک اصلاة
نظر قرآن كريم درباره ارتباط و معاشرت داشتن با افراد تارك الصلوة و روش برخورد با آنان چيست؟
بى ترديد قرآن نسبت به فرد بىنماز ديدگاهى منفى دارد كه مفسران ذيل آيات 5 و 11 سوره توبه بدان پرداختهاند.[1]
ترك نماز در گروههايى به ويژه جوانان علتهايى دارد كه او را به روى نياوردن به نماز يا ترك آن مىكشاند كه بخشى از آنها عبارتند از:
1. سستى عقيده به معاد يا خداشناسى.[ 2]
2. يا تأثير منفى دوستان ناباب، خداوند متعال درباره عاقبت دوستى با افراد گمراه و ناباب مىفرمايد: «ويَومَ يَعَضُّ الظّالِمُ عَلى يَدَيهِ يَقولُ يــلَيتَنِى اتَّخَذتُ مَعَ الرَّسولِ سَبيلا * يـوَيلَتى لَيتَنى لَم اَتَّخِذ فُلانـًا خَليلا * لَقَد اَضَلَّنى عَنِ الذِّكرِ بَعدَ اِذ جاءَنى وكانَ الشَّيطـنُ لِلاِنسـنِ خَذولا؛(فرقان،27ـ29) و به خاطر بياور روزى را كه ظالم دست خويش را از شدت حسرت به دندان مىگزد و مىگويد: اى كاش با رسول خدا راهى برگزيده بودم، اى واى بر من! كاش فلان شخص گمراه را دوست خود انتخاب نكرده بودم! او مرا از ياد حق گمراه ساخت، بعد از آن كه آگاهى به سراغ من آمده بود، و شيطان هميشه مخذول كننده انسان بوده است».
3. ممكن است مشكلات مادى و سرخوردگى روحى، چنين مشكلى را پديد آورده باشد.
دوست شدن و گفتگو با چنين افرادى و گوش دادن به درد و دل ايشان و سخنانشان، كليد حل اين مشكلها را به دست مىدهد، در صورتى كه علت اصلى ترك نماز شناخته شود، راه و چگونگى تشويق به نماز مشخص خواهد شد. البته چنان چه در مراحل مختلف لازم باشد، حتماً بايد با افراد آگاه مشورت شود.
در زمينه روش برخورد با چنين افرادى بايد توجه داشت:
الف) تشويق افراد بايد با آرامش و اخلاق نيك باشد. [3]
ب) در امر به معروف و نهى از منكر و تشويق، كردار و گفتار مىتواند نقش مؤثرتر و مهمترى را ايفا كند. اين مسئله، در تشويق زبانى بيشتر تأكيد مىشود. اگر فردى بخواهد كسى را تشويق كند و يا از منكر باز دارد و به معروف هدايت كند، بايد ادب را بيشتر رعايت كند. [4]
ج) بيان برخى از نعمتهاى خداوند و اين كه انسان با نماز خواندن مىتواند شكر بعضى از نعمتها را به جا آورد و نيز يادآورى نعمتهاى خداوند موجب مىشود كه انسن به ياد خدا باشد. و يكى از مصداقهاى ياد خدا با به پا داشتن نماز است.
اگر تمام وظايف خود را انجام داديم، ولى آنها نپذيرفتند، مىتوانيم با دورى كردن از آنها مخالفت خود را اظهار بداريم.
پی نوشت ها :
[1]شيخ طوسى، تفسير تبيان، ج 5، ص 174.
[2]از همين رو است كه قرآن در آيات 3 بقره و 92 انعام عقيده به معاد، ايمان به غيب و خداشناسى را در كنار اقامه نماز ذكر مىكند.
[3]آل عمران آيه 159.
[4]روشهاى امر به معروف و نهى از منكر در آياد 110 و 114 آلعمران، 71 و 112 توبه، 17 لقمان و 41 حج و... بيان شده است